Google Classroom
GeoGebraGeoGebra Klaslokaal

getijden

Versleep de schuifknop snelheid lichtjes naar rechts om aarde en maan rond elkaar te laten draaien.
Je ziet dat er twee pieken per dag zijn. Hoe dat komt heb je zeker geleerd in de lessen aardrijkskunde. De oorzaak van de getijdenwerking ligt in de aantrekkingskracht van de maan.
Image
Daar waar de oceanen het dichtst en het verst van de maan staan, is het vloed, loodrecht daarop is het eb. Omdat de aarde in een dag om haar eigen as draait, is het voor een gegeven plek op aarde elke dag tweemaal eb, en tweemaal vloed.
Image
Nu voor gevorderden: Waarom is het ook vloed aan de tegenovergestelde kant? De sterkte van de zwaartekracht neemt af met de afstand, dus het oceaanwater dat het dichtst bij de maan staat, wordt sterker naar de maan toe getrokken dan het water aan de tegenovergestelde kant van de aarde. Dit verklaart dat het vloed het dichtst bij de maan hoger is dan die aan de andere kant. Anderzijds draait de maan om de aarde, of, om het preciezer te stellen, de aarde en maan vormen één mechanisch systeen en draaien rond één gemeenschappelijk massamiddelpunt. Omdat de massa van de aarde veel groter is dan die van de maan, ligt dit massamiddelpunt van het geheel aarde-maan in de aardbol. Het ligt niet in het middelpunt van de aarde, wel een 4600-tal kilometer meer naar de maan toe. Terwijl de maan om de aarde draait, zal de aarde dus ook "meezwieren". De snelheid van het water in de richting weg van de maan is groter, want het ligt verder van dit massamiddelpunt. Om dat water 'op zijn plaats te houden' is een grotere middelpuntzoekende kracht nodig, maar de zwaartekracht is langs de beide kanten van de aarde gelijk. Daarom ontstaat er ook een vloed aan de tegenovergestelde kant van de maan.
Image

effect op de maanbaan

De onderlinge zwaartekrachteffecten van aarde en maan beïnvloedden doorheen de tijd de baan van de maan rond de aarde. Meer uitleg hierover lees je in seculiere versnelling van de maan.