Kharraqan 2

De westelijke toren dateert uit 1093 en werd dus door dezelfde architect gebouwd, 25 jaar later dan de eerste. Waar de oudste toren 30 patronen draagt, vinden we op deze jongste toren niet minder dan 70 patronen terug. Opmerkelijk is het gecompliceerde timpaan, dat je op meerdere manieren kunt lezen.
Image
Vijfhoeken, in klei afgebakend, vallen meteen op. Ze zijn in kwartetten geschikt en bakenen zo vierkanten af. Maar het rooster en zijn eenheidstegel kan je op meerdere manieren lezen.
  • Je kunt een vierkant rooster afbakenen en een bijhorende betegeling met glijspiegelingen.
  • Volgens lijnen in klei kan je ook een zeshoekig rooster aflezen.
  • Draai je deze zeshoeken over 90° en leg je origineel en draaiing op elkaar, dan krijg je een rooster van gelijke, niet-regelmatige vijfhoeken.
  • En dit laatste rooster kan je ook lezen als een rooster van achthoekige strikken.
Volgens Carol Bier verwijst de ambiguïteit en de complexiteit van de patronen op deze torens duidelijk naar de latere Gonbad-e Kabud als een continu experiment en een evolutie van wiskundig inzicht. Enkel naar dit ene grafmonument in Maragha kijken als een geïsoleerd gebouw doet de geschiedenis onrecht aan. Hier is duidelijk sprake van een gesofisticeerd begrijpen van hoeken, lijnen, getallen en vormen in het vlak en een herkenning van wat wij nu betitelen als betegelingen en symmetrieën
Image