het Alhambra
symmetriegroepen
Marcus du Sautoy noemt het Alhambra 'het paleis van de symmetrie' en vertelt hoe hij met zijn zoon door het Moorse paleis in Granada trekt met het lijstje van mogelijke symmetriegroepen in de hand.
De decorateurs van het 14e eeuwse paleis kenden het theoretische kader van 17 mogelijke behangpapiergroepen niet, maar wisten ze wel allemaal toe te passen. Kamer na kamer, muurplint na muurplint verbazen ze telkens opnieuw met weer een lichte verandering die weer een nieuw symmetriepatroon vormt.
herhaalde eenheidstegel
De Islamitische decorateurs wisten met welke regelmatige vormen je vlakvullende patronen kon genereren en creëerden wandvullende patronen door een ontwerp op een eenheidstegel te verschuiven, te spiegelen of te roteren. Kenmerkend zijn enerzijds grote, kleurrijke rozetten en anderzijds kleine motieven waarin gespeeld wordt met voor- en achtergrond, kleurverschillen en allerlei transformaties.
GeoGebraboeken
Een studie van symmetriepatronen en de constructie van de motieven in het Alhambra vind je in volgende GeoGebraboeken:
- symmetrie in het Alhambra
- behangpapiergroepen
- Alhambra met passer, lineaal en GeoGebra
- Escher en het Alhambra
andere ontwerppraktijken
De pagina Islamic Geometric Patterns + Names and Meaning geeft een mooi overzicht van verschillende tradities en ontwerppraktijken, en gaat ook in op historische achtergronden en symbolische betekenis.
Wie Islamitische geometrische patronen identificeerde met de plinten in het Alhambra ontdekt op deze website dat er nog heel andere tradities en technieken bestaan. Het Alhambra sluit aan bij een traditie die je ook terugvindt in Marokko. Daarnaast vind je van Egypte en Turkije over Iran en Oezbekistan tot Pakistan en India andere tradities terug die zich doorheen de tijd ontwikkelden in een uitwisseling van culturen en bestaande tradities. Deze bleven lange tijd in onze westerse wereld voor velen totaal onbekend.
In 2007 kreeg de belangstelling voor deze tradities en technieken een boost door een sensatie-artikel in Science. Dit boek gaat verder in op het artikel en de ontwerptradities van het Nabije Oosten en Centraal-Azië..